New York rơi vào suy thoái nhưng Texas thì không: Phục hồi kinh tế không còn phụ thuộc vào cách ngăn chặn Covid-19?

Trong vài tháng đầu tiên khi đại dịch Covid-19 xảy ra, người ta mặc định sự phục hồi kinh tế phụ thuộc vào khả năng kiểm soát dịch bênh. Trong một thời gian, điều này đúng khi hầu hết các bang của nước Mỹ áp dụng những biện pháp đau đớn để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh.

Tuy nhiên, dữ liệu việc làm tháng 8 của các bang cho thấy sự phục hồi diễn ra nhanh hơn ở các bang có nền kinh tế ít bị ràng buộc bởi các dịch vụ trực tiếp chứ không bắt nguồn ở sự kiểm soát dịch bệnh tốt hơn. Như vậy, các bang có nền kinh tế phụ thuộc nhiều hơn vào hậu cần, sản xuất và xây dựng sẽ tốt hơn so với các bang dựa vào dịch vụ, bất kể cách họ kiểm soát dịch bệnh như thế nào.

Cách tốt nhất để thấy điều này chính là so sánh tỷ lệ thất nghiệp của các bang kiểm soát dịch bệnh tốt nhất và tệ nhất. Kể từ khi đại dịch bùng lên, các bang ở Đông Bắc nước Mỹ liên tiếp đạt kết quả tốt nhờ các biện pháp chống dịch mạnh tay. Tuy nhiên, trong số 10 bang có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất, một nửa số đo nằm ở Đông Bắc nước Mỹ như Massachusetts, New Jersey, New York, Pennsylvania và Rhode Island.

Đối với các bang như Arizona, Texas, Florida và Georgia, mùa hè không giúp họ tránh được khỏi những đợt bùng phát dịch bệnh trong tháng 6 và tháng 7. Số ca mắc bệnh nhiều đến mức hệ thống y tế trở nên quá tải. Ngay cả khi nhà hàng và các dịch vụ phải đóng cửa, tỷ lệ thất nghiệp tháng 8 ở các bang này vẫn thấp. Cụ thể, Arizona là 5,9%, Florida là 7,4%, Georgia là 5,6% và Texas là 6,8%.

Thực tế, các bang chịu ảnh hưởng nhiều từ dịch vụ, bao gồm du lịch, chịu thiệt hại kinh tế nặng nề nhất do Covid-19 bất kể họ kiểm soát dịch thế nào. Điều đó khiến sự phục hồi ở nước Mỹ khác biệt. Nói cách khác, đó là mô hình chữ K, khi có những nơi tăng trưởng trở lại nhưng cũng có những bang tiếp tục lao dốc.

Trong khi đó, hoạt động của các nhà máy cũng đã được cải thiện khi các công ty bán bớt hàng tồn kho, giảm thiểu tình trạng thiếu hụt. Chuỗi cung ứng vẫn còn nhiều vấn đề và các nhà máy vẫn phải thay đổi phương thức hoạt động để giải quyết đại dịch nhưng họ vẫn may mắn hơn so với các công đồng không gắn liền với sản xuất hàng hóa.

Mặt khác, di chuyển bằng đường hàng không ở Mỹ vẫn chỉ ở mức 30% so với bình thường. Công tác và các hội nghị lớn vẫn chưa được phép tiến hành. Georgia có thể là một trong những bang hiếm hoi có tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn mức 5,6% nhưng phi công và tiếp viên của Delta Airlines chỉ được nhận lương khi có người đi lại bằng máy bay. Các khách sạn và nhà hàng ở trung tâm thành phố Atlanta, vốn phụ thuộc nhiều vào các hội nghị và việc đi công tác, cũng đang gặp khó khăn và thách thức như các khách sạn ở trung tâm Manhattan.

Rõ ràng, không có thành phố hay tiểu bang nào ở Mỹ có thể trở lại bình thường cho đến khi có vắc xin. Tuy nhiên, các ngành khác nhau cùng chia sẻ những hoàn cảnh khác nhau dựa vào đặc thù của chúng.