Làm thuê bán thời gian cũng bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội?

Dự kiến, tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra sẽ xem xét, cho ý kiến vào Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi. Một trong những thay đổi đáng chú ý của dự thảo luật là mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH – cơ quan chủ trì soạn thảo dự luật) cho rằng, luật hiện hành còn bỏ sót một số nhóm lao động có nhu cầu, khả năng đóng BHXH bắt buộc, nhưng chưa được luật hoá, như người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt.

Từ đó, cơ quan soạn thảo luật đề xuất bổ sung nhóm tham gia BHXH bắt buộc với người lao động làm việc không trọn thời gian (làm theo chế độ linh hoạt). Với điều kiện, những người này có thu nhập và tiền lương tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất.

Nếu Dự thảo Luật BHXH sửa đổi được thông qua, thời gian tới, lao động làm thêm theo giờ có thu nhập ổn định theo tháng sẽ tham gia đóng BHXH bắt buộc (Ảnh minh họa).

Cũng theo dự luật trên, mức lương tính đóng BHXH thấp nhất bằng 50% tiền lương tối thiểu vùng cao nhất (lương tối thiểu vùng 1). Hiện, lương tối thiểu vùng 1 là 4,68 triệu đồng/tháng, theo quy định trên, người làm việc bán thời gian nhận lương từ 2,34 triệu đồng/tháng trở lên sẽ thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

Việc bổ sung lao động bán thời gian tham gia BHXH bắt buộc, theo Bộ LĐ-TB&XH, nhằm hướng tới nhóm lao động có thu nhập ổn định, có khả năng, nguyện vọng được tham gia BHXH với đầy đủ chế độ (thay vì đóng BHXH tự nguyện). Điều này cũng thể hiện định hướng từng bước mở rộng diện bao phủ BHXH bắt buộc, đảm bảo tính khả thi trong tổ chức thực hiện.

Tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc của nhóm lao động làm việc bán thời gian cũng tương tự như các nhóm khác, tổng mức đóng bằng 25% tiền lương tháng. Với mức lương tính đóng bằng 50% tiền lương tối thiểu vùng 1, theo mức lương hiện hành, thì tổng tiền đóng này tương ứng bằng gần 600.000 đồng/người/tháng. Trong đó, quỹ hưu trí và tử tuất người lao động đóng bằng 8% tiền lương tháng, người sử dụng lao động đóng bằng 14%; đóng vào quỹ ốm đau thai sản bằng 3% do người sử dụng lao động đóng. Đổi lại, người lao động sẽ nhận được các chế độ trên khi gặp rủi ro trong công việc và cuộc sống.

Bộ LĐ-TB&XH đánh giá, khi mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, sẽ giúp tăng thu và chi quỹ trong ngắn và trung hạn, nhưng trong dài hạn cần xem xét, đánh giá cụ thể hơn theo từng quỹ thành phần, đặc biệt là đối với quỹ hưu trí, tử tuất.

Mở rộng đóng BHXH bắt buộc sang nhóm lao động làm bán thời gian cũng đặc biệt tích cực với nữ giới, vì ngoài chế độ hưu trí, tử tuất, còn hưởng thêm chế độ ốm đau, thai sản.