Chiều nay, tuyên án vụ “Chuyến bay giải cứu”: Các bị cáo đối mặt với mức án nào?

Theo dự kiến, chiều nay 28-7, TAND TP Hà Nội sẽ tuyên án đối với cựu thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng cùng 53 bị cáo trong vụ án “Chuyến bay giải cứu”.

Các bị cáo tại phiên toà. Ảnh: Phương Nguyễn

Trong số các bị cáo này, có 21 người bị Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) cáo buộc tội nhận hối lộ; 23 người bị cáo buộc tội đưa hối lộ; 4 bị cáo tội môi giới hối lộ; 4 bị cáo tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ; 2 bị cáo lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Trong những ngày xét xử, các bị cáo là cựu quan chức thuộc Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, lãnh đạo doanh nghiệp… đều thừa nhận việc đưa, nhận hối lộ, đồng thời bày tỏ thái độ ăn năn hối lỗi, mong tòa xem xét cho hưởng khoan hồng.

Trong nhóm tội này, VKSND đánh giá bị cáo Phạm Trung Kiên, cựu thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế, vẫn trả lời quanh co, chưa chịu thừa nhận hành vi “ép” đại diện các doanh nghiệp phải đưa hối lộ mới được cấp phép các chuyến bay. Ngoài ra, Kiên chưa thành khẩn khai rõ việc sử dụng số tiền nhận hối lộ hơn 42,6 tỉ đồng.

Khi nêu quan điểm luận tội, VKSND đánh giá bị cáo có thủ đoạn trắng trợn nhất, nên đề nghị mức án tử hình. Trong thời gian nghị án, bị cáo đã khắc phục 42 tỉ đồng trong 42,6 tỉ đồng bị cáo nhận hối lộ.

Bị cáo Hoàng Văn Hưng (bìa trái) và cựu phó giám đốc Công an Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn

Trong đó, cựu thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng bị đề nghị 12 – 13 năm tù với cáo buộc nhận hối lộ 21,5 tỉ đồng. Thuộc cấp của bị cáo Dũng, cựu cục trưởng Lãnh sự Nguyễn Thị Hương Lan bị đề nghị 18 – 19 năm tù với cáo buộc nhận hối lộ 25 tỉ đồng; Bị cáo Nguyễn Quang Linh, cựu trợ lý phó thủ tướng thường trực, bị cáo buộc nhận hối lộ 4,2 tỉ đồng và bị đề nghị 7 – 8 năm tù.

Bị cáo bị đề nghị mức án cao thứ hai trong nhóm tội này là Vũ Anh Tuấn, cựu phó trưởng phòng tham mưu Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an, với mức 19 – 20 năm tù. Bị cáo Tuấn bị cáo buộc nhận hối lộ 27 tỉ đồng, nhiều thứ hai trong vụ chuyến bay giải cứu, sau Phạm Trung Kiên.

Trong 24 bị cáo ở nhóm tội đưa hối lộ, người bị đề nghị án phạt cao nhất là Lê Hồng Sơn (Tổng giám đốc Công ty Blue Sky) với 11 – 12 năm tù, người thấp nhất là Đào Thị Chung Thúy, lao động tự do: 12 – 18 tháng tù cho hưởng án treo. 22 trường hợp còn lại bị đề nghị từ 18 tháng tù đến 11 năm tù.

Ở nhóm “chạy án”, bị cáo Nguyễn Anh Tuấn, cựu phó giám đốc Công an Hà Nội, bị đề nghị 6 – 7 năm tù về tội môi giới hối lộ; Hoàng Văn Hưng, cựu trưởng phòng 5, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an, bị đề 19 – 20 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Quá trình thẩm vấn, tranh luận và cả khi nói lời sau cùng tại tòa, hầu hết các cựu quan chức đều có lời biện hộ phổ biến cho hành vi nhận hối lộ là do “nhận thức đơn giản” hoặc nghĩ rằng tiền doanh nghiệp “bôi trơn” chỉ là “quà cảm ơn”.

Biện minh cho hành vi nhận hối lộ 4,2 tỉ đồng, bị cáo Nguyễn Quang Linh, cựu trợ lý phó thủ tướng thường trực, phân trần do “nhận thức đơn giản”, được doanh nghiệp “nhớ đến mình thì cảm ơn” vì đã giúp đỡ họ tận tâm, nhiệt tình, chu đáo. Ông Linh bị đề nghị 7 – 8 năm tù.

Đáng chú ý, tại phiên toà dư luận đặc biệt quan tâm đến diễn biến tranh luận giữa nhóm bị cáo phạm tội “Môi giới hối lộ” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Theo đó, tại tòa, cựu thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, cựu phó giám đốc Công an TP Hà Nội, khai đã nhận hơn 2,65 triệu USD từ bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng, Phó giám đốc Công ty Blue Sky, đưa cho bị cáo Hoàng Văn Hưng – cựu trưởng phòng 5 Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an, là điều tra viên chính vụ án) – hơn 2,2 triệu USD để Hưng lo chạy án cho Hằng và Lê Hồng Sơn (Tổng giám đốc Công ty Blue Sky) không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong khi đó, tại suốt quá trình phiên toà diễn ra, bị cáo Hoàng Văn Hưng phản bác toàn bộ quy kết của VKSND; phản bác lời khai tại tòa của các bị cáo Nguyễn Anh Tuấn, Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thanh Hằng. Bị cáo Hưng chỉ thừa nhận 4 chai rượu vang trong chiếc cặp mà cựu thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn đưa.

Đối đáp với lời bào chữa và các luật sư của bị cáo Hoàng Văn Hưng, đại diện VKSND cho rằng việc khởi tố, điều tra, truy tố là hết sức thận trọng, đảm bảo khách quan, đúng theo quy định của pháp luật. VKSND đánh giá việc bị cáo không nhận tội, phản bác lại cáo trạng là hành vi “tráo trở, gian dối”