Mối nguy khi người Hàn quá quen với cảnh đông đúc

Với dân số 9,5 triệu người, cụm từ “đất chật người đông” đã trở nên quen thuộc với những ai sinh sống ở thủ đô của Hàn Quốc. “Tôi đi tàu điện ngầm tuyến số 9, nơi lượng người chật kín vào giờ cao điểm. Nhưng sau khi nghe tin về vụ giẫm đạp dịp Halloween, lần đầu tiên tôi nghĩ rằng thật sự mình có thể bị đè chết”, Lee Yoo Mi (31 tuổi), nhân viên văn phòng ở khu vực Yeouido cho biết.

“Cũng giống như thang máy, cần phải đưa ra giới hạn số lượng hành khách hoặc trọng lượng trong tàu điện ngầm”, cô nói thêm.

Kim So-hyeon (30 tuổi), cũng kể lại một trải nghiệm khi tham dự concert của thần tượng. Lúc đó, cô bị xô đẩy, đè đến mức khó thở. “Tôi đứng ở hàng đầu, sát sân khấu. Bất cứ khi nào ca sĩ đến gần, tôi sẽ bị khán giả đẩy từ phía sau, gây áp lực lên ngực và bị khó thở”, Kim nói.

Trong khi dân số của Seoul có xu hướng ngày càng giảm, thành phố vẫn rất đông đúc. Theo Cơ quan Thông tin Thống kê Hàn Quốc, hay KOSIS, tính đến năm ngoái, Seoul có dân số 9,5 triệu người và mật độ dân số là 15.699 người/km2. Con số này gần gấp 4 lần so với Busan (4.320 người/km2) – thành phố có mật độ dân cao thứ hai tại Hàn Quốc.

Theo City Mayors, một trang web chuyên nghiên cứu dữ liệu đô thị, tính đến năm 2018, mật độ dân số của Seoul (bao gồm cả Incheon) đứng thứ 6 trên thế giới trong số 300 thành phố trong bảng xếp hạng. Các thành phố được xếp hạng từ một đến 5 lần lượt là Mumbai và Kolkata ở Ấn Độ, Karachi ở Pakistan, Lagos ở Nigeria và Thâm Quyến ở Trung Quốc.

Trên thực tế, việc con người trở nên quen thuộc với một môi trường quá đông đúc tạo nên rủi ro lớn hơn cả sự đông đúc.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNN hôm Chủ nhật, cựu Trợ lý Bộ trưởng An ninh Nội địa Hoa Kỳ Juliette Kayyem, một chuyên gia về quản lý thảm họa, nói rằng tình trạng đông đúc thường trực ở Seoul có thể đã đóng vai trò nào đó trong thảm kịch Itaewon.

“Cư dân Seoul đã quen với việc ở trong những không gian chật chội. Vì vậy, có thể họ chưa hoàn toàn cảnh giác với những con phố chật chội”, vị cựu Trợ lý nói.

Bất chấp thực tế này, “cẩm nang” của chính phủ về cách đảm bảo an toàn nơi đông người vẫn còn nhiều bất cập.

Mặc dù hơn 100.000 người đã đổ xô đến Itaewon vui chơi, nơi có những con hẻm nhỏ hẹp ở các con dốc, chính quyền thủ đô Seoul, Văn phòng quận Yongsan và cảnh sát khu vực đều không thực hiện bất kỳ biện pháp đảm bảo an toàn đặc biệt nào.

Văn phòng quận Yongsan, cơ quan địa phương có thẩm quyền đối với khu vực Itaewon, thậm chí còn không đưa ra kế hoạch quản lý an toàn cho cuối tuần trùng đúng vào dịp Halloween. Tương tự, Sở Cảnh sát quận Yongsan chỉ triển khai 58 cảnh sát mặc sắc phục để duy trì trật tự công cộng.

Lee Song-gyu, chủ tịch Hiệp hội An toàn chuyên nghiệp Hàn Quốc, cho biết: “Cả chính phủ và công chúng đều không nghĩ về khả năng người dân có thể bị đè chết ngay giữa trung tâm thành phố Seoul. Do đó, các biện pháp đảm bảo an toàn rất kém. Với những gì học được qua vụ tai nạn này, chính phủ nên đưa ra các biện pháp mới để đối phó với môi trường quá đông đúc”.

Hwang Seung-sik, giáo sư tại Trường Đại học Y tế Công cộng của Đại học Quốc gia Seoul, cũng lập luận rằng có thể ngăn chặn được vụ việc ở Itaewon. “Tai nạn này có thể được ngăn chặn nếu chúng ta quản lý sự di chuyển của mọi người, chẳng hạn như phân luồng giao thông một chiều. Hoặc lên kế hoạch trước để tàu điện ngầm Itaewon không dừng tại đây vào giờ cao điểm”.

Một số người cũng chỉ ra Hàn Quốc cần học hỏi biện pháp của các quốc gia khác, những nơi từng hứng chịu thảm kịch do tai nạn giẫm đạp tương tự. Ví dụ, nước Anh đã ban hành Đạo luật Khán giả bóng đá vào năm 1989 để quản lý an toàn tại các sân bóng đá sau khi một đám đông bị đè bẹp tại Sân vận động Hillsborough và một khán giả bị mắc kẹt trong hàng rào tử vong. Luật yêu cầu cấp cho các câu lạc bộ bóng đá một giấy phép để kiểm soát việc tiếp nhận khán giả và quyết định những người họ cho phép vào xem, cũng như thành lập một cơ quan giám sát để quản lý các giấy phép này. Luật cũng kêu gọi loại bỏ ghế đứng và bắt buộc phải có hệ thống chỗ ngồi thích hợp.

Sau những vụ tai nạn liên tiếp xảy ra trong các chuyến hành hương đến thánh địa Mecca, Ả Rập Xê Út cũng tuyên bố thiết lập các biện pháp đối phó đặc biệt vào năm 2016. Thời gian cho phép chuyến hành hương thực tế bị hạn chế và mọi người phải đeo vòng tay điện tử có gắn chip GPS khi vào nhà thờ Hồi giáo. Tương tự, sau vụ tai nạn chết người ở Akashi, tỉnh Hyogo năm 2001 trong một buổi bắn pháo hoa, Nhật Bản đã sửa đổi các quy tắc của Ủy ban An toàn Công cộng Quốc gia và dự luật an ninh để thêm điều khoản “an ninh đám đông” vào các hoạt động an ninh.

Các chuyên gia trong và ngoài nước đều nhấn mạnh sự “dự đoán” quan trọng hơn bất cứ điều gì khác để ngăn ngừa tai nạn do quá đông. “Việc phòng ngừa và chuẩn bị chỉ có thể thực hiện nếu mọi thứ được dự đoán đúng”, Jeon Chan-ki, giáo sư tại Đại học Quốc gia Incheon, cho hay.

Kim Tae-hwan, giáo sư tại khoa Nghiên cứu An ninh tại Đại học Yong In, cũng lưu ý tầm quan trọng của việc phối hợp giữa các cơ quan khác nhau để ngăn chặn tai nạn.

“Năm nay không phải là lần đầu tiên đám đông tụ tập cho Halloween, nhưng không có biện pháp đối phó nào từ bộ phận phụ trách an toàn thiên tai, chẳng hạn như lắp đặt dải phân cách để ngăn cách di chuyển hoặc các biện pháp phòng ngừa tai nạn”, Kim tiếp tục.

Ngoài ra, người dân và các đơn vị kinh doanh, tổ chức sự kiện cũng cần nhận thức nhiều hơn về sự nguy hiểm của tình trạng quá tải.

“Có nhiều thiết bị an toàn trong tàu điện ngầm và phòng hòa nhạc, nhưng đôi khi mọi người chấp nhận rủi ro nguy hiểm để đi nhanh hơn vì họ muốn thưởng thức buổi biểu diễn nhiều hơn”, Lee Young-joo, giáo sư phòng chống hỏa hoạn và thiên tai tại Đại học Seoul cho hay.

“Việc bổ sung quy định, chính sách là quan trọng, nhưng người dân cũng nên tự chuẩn bị cho những tình huống nguy hiểm liên quan đến đám đông”, giáo sư Lee nói thêm.

Theo Hằng Trần (Theo Hankyoreh)/ngoisao.vnexpress.net